Stel je de geur van versgebakken brood voor die de lucht in de vroege ochtend vult. Deze heerlijke geur komt van de lokale bakkerij, een familiebedrijf dat al generaties lang het hart van de gemeenschap vormt. Deze bakkerij biedt niet alleen heerlijk brood, maar ook broodnodige werkgelegenheid aan een tiental buurtbewoners. Dit is slechts een voorbeeld van hoe lokale bedrijven een essentiële rol spelen in het stimuleren van de groei van de arbeidsmarkt .

Maar wat definieert een bedrijf als "lokaal"? Het is meer dan alleen een fysieke locatie; het omvat bedrijven die eigendom zijn van en beheerd worden door mensen uit de gemeenschap, die hun activiteiten primair lokaal uitvoeren en die actief betrokken zijn bij het welzijn van de regio. Dit betekent dat winsten terugvloeien in de lokale economie en dat beslissingen worden genomen met het oog op het belang van de gemeenschap.

De directe impact: banencreatie door lokale bedrijven

Lokale bedrijven zijn vaak de onbezongen helden achter het creëren van werkgelegenheid in een regio. Ze genereren direct banen voor mensen in de buurt en dragen aanzienlijk bij aan een gezonde en diverse arbeidsmarkt . In veel gemeenten vormen kleine en middelgrote ondernemingen (MKB), die vaak lokaal van aard zijn, een substantieel deel van de lokale werkgelegenheid.

Kwantitatieve gegevens

In Nederland vertegenwoordigt het MKB circa 70% van de totale werkgelegenheid in de private sector. Meer dan 99% van alle bedrijven in Nederland valt onder het MKB, wat het immense belang van deze bedrijven voor de algehele economie onderstreept. Binnen dit MKB-spectrum kan een aanzienlijk percentage worden beschouwd als lokale bedrijven . Zo bieden lokale bedrijven, die vaak minder dan 10 medewerkers tellen, in bepaalde regio's tot wel 40% van de totale werkgelegenheid. Uit onderzoek blijkt dat gemeenten met een groter aandeel lokale bedrijven een gemiddeld 1,5% hogere werkgelegenheid kennen. Deze cijfers illustreren overtuigend de significante bijdrage van lokale bedrijven aan de Nederlandse arbeidsmarkt .

Kwalitatieve aspecten

De soorten banen die door lokale bedrijven worden gecreëerd, zijn vaak divers en bieden mogelijkheden voor een breed scala aan vaardigheden en opleidingsniveaus. Denk hierbij aan functies in de detailhandel, horeca, ambachtelijke sector, persoonlijke dienstverlening en diverse nichemarkten. Deze banen worden vaak gekenmerkt door direct persoonlijk contact en een sterke focus op klantgerichtheid. Daarnaast zijn veel van deze banen minder vatbaar voor automatisering, wat resulteert in een stabielere bron van werkgelegenheid . Het gemiddelde salaris bij een lokaal bedrijf ligt wellicht iets lager dan bij een multinational, maar de bijdrage aan de lokale vitaliteit is onbetaalbaar.

Vergelijking met multinationals

In vergelijking met multinationals bieden lokale bedrijven vaak meer stabiele en lokale banen. Multinationals kunnen sneller beslissingen nemen over verplaatsing van activiteiten, reorganisaties of automatisering, wat kan leiden tot banenverlies in een regio. Lokale bedrijven zijn daarentegen vaak sterker geworteld in de gemeenschap en ervaren een grotere verantwoordelijkheid ten opzichte van hun werknemers en de lokale economie . Zij zijn minder geneigd om drastische beslissingen te nemen die de werkgelegenheid in gevaar brengen. Uit een recente studie blijkt dat banen bij lokale bedrijven gemiddeld 2,5 keer langer worden bekleed dan bij grotere, internationale ondernemingen.

Investeringen in medewerkers

Lokale bedrijven investeren vaak aanzienlijk in de training en professionele ontwikkeling van hun medewerkers. Dit komt doordat zij een lange termijn commitment aan de gemeenschap hebben en de inherente waarde inzien van goed opgeleid personeel. Zij bieden vaak interne trainingen, cursussen en mogelijkheden voor persoonlijke groei. Door significant te investeren in hun medewerkers dragen zij bij aan een hoger kwaliteitsniveau van de arbeidsmarkt en versterken zij de concurrentiepositie van de lokale economie . Het percentage werknemers dat een interne training volgt ligt bij lokale bedrijven gemiddeld 15% hoger dan bij multinationals.

Voorbeeld

Beschouw bijvoorbeeld een lokaal familiebedrijf actief in de meubelindustrie. Wat begon als een kleine werkplaats met een handvol ambachtslieden is uitgegroeid tot een bloeiende onderneming met ruim 50 werknemers. De eigenaar heeft consequent geïnvesteerd in moderne machines en hoogwaardige trainingen voor zijn personeel, waardoor zij in staat zijn om kwalitatief hoogwaardige meubels te produceren die in de gehele regio worden verkocht. Het bedrijf heeft niet alleen banen gecreëerd, maar heeft ook bijgedragen aan de lokale economie en de reputatie van de regio als een centrum van ambachtelijk vakmanschap. Jaarlijks leveren zij een bijdrage van circa 2 miljoen euro aan de regionale economie.

De indirecte impact: stimulering van de lokale economie

De impact van lokale bedrijven strekt zich verder uit dan alleen de directe banen die zij creëren. Zij stimuleren ook de lokale economie op indirecte wijze door het genereren van inkomsten, het bevorderen van samenwerkingen en het aantrekken van toerisme. Deze indirecte effecten zijn vaak even belangrijk als de directe bijdragen.

De multiplier effect

Het zogenaamde "multiplier effect" is een belangrijk mechanisme waardoor lokale bedrijven de economie stimuleren. Wanneer consumenten hun geld besteden bij lokale bedrijven , blijft dat geld circuleren binnen de lokale economie . De lokale ondernemer gebruikt deze inkomsten om bijvoorbeeld goederen en diensten in te kopen bij andere lokale bedrijven , lonen te betalen aan lokale werknemers , en belastingen te betalen aan de lokale overheid. Dit creëert een kettingreactie die de lokale economie significant versterkt. Studies tonen aan dat elke euro die bij een lokaal bedrijf wordt besteed, tot wel 3 keer meer impact heeft op de lokale economie dan een euro die bij een multinational wordt uitgegeven.

Ondersteuning van andere lokale bedrijven

Lokale bedrijven doen vaak zaken met andere lokale bedrijven , waardoor een robuust en veerkrachtig lokaal economisch ecosysteem ontstaat. Een lokale bakkerij koopt bijvoorbeeld bloem van een lokale molenaar, gebruikt verpakkingsmateriaal van een lokale drukkerij en laat de boekhouding verzorgen door een lokale accountant. Deze samenwerkingen versterken niet alleen de banden tussen lokale bedrijven maar dragen ook bij aan een veerkrachtige en diverse lokale economie . Deze samenwerkingen leiden vaak tot lagere kosten en snellere levertijden, wat de concurrentiepositie van de bedrijven verder versterkt. Ongeveer 60% van de uitgaven van lokale bedrijven komt direct of indirect terecht bij andere lokale ondernemers .

Lokale investeringen

Lokale bedrijven zijn vaak meer geneigd om lokaal te investeren in bijvoorbeeld de verbetering van de infrastructuur, de ontwikkeling van onroerend goed en de ondersteuning van diverse lokale initiatieven. Zij voelen zich sterk verbonden met de gemeenschap en willen bijdragen aan een aantrekkelijke en leefbare omgeving. Deze investeringen genereren niet alleen economische waarde, maar ook sociale en culturele waarde voor de gehele gemeenschap. Het totaal aan investeringen van lokale bedrijven in hun directe omgeving bedraagt jaarlijks circa 1 miljard euro.

Toerisme

Unieke lokale bedrijven spelen een cruciale rol bij het aantrekken van toeristen. Denk hierbij aan ambachtelijke winkels, authentieke lokale restaurants, unieke accommodaties en levendige lokale evenementen. Toeristen zijn vaak op zoek naar authentieke ervaringen en willen graag lokale producten en diensten ontdekken en consumeren. Toerisme genereert aanzienlijke inkomsten voor lokale bedrijven en creëert waardevolle werkgelegenheid in zowel de toeristische sector als de aanverwante industrieën. Gemeenten met een actief lokaal ondernemersklimaat trekken gemiddeld 15% meer toeristen aan.

Innovatie

Lokale bedrijven zijn vaak de drijvende kracht achter lokale innovatie en specialisatie. Kleine brouwerijen, ambachtelijke voedselproducenten en hightech startups die zich richten op specifieke nichemarkten dragen in belangrijke mate bij aan een diverse en competitieve lokale economie . Deze bedrijven zijn doorgaans flexibeler en sneller in staat om in te spelen op veranderende marktomstandigheden en nieuwe kansen te benutten. Daarnaast trekken zij vaak hoogopgeleid personeel aan, wat de kennisbasis en innovatiekracht van de regio verder versterkt. Van alle innovaties die ontstaan in het MKB, komt circa 70% van lokale bedrijven .

Voorbeeld

De lokale toeristische sector in een klein kustplaatsje is sterk afhankelijk van lokale bedrijven . Kleine hotels, gezellige vakantiewoningen, restaurants met streekgerechten en authentieke lokale activiteiten, zoals boottochten en fietsverhuur, zorgen ervoor dat toeristen de regio massaal bezoeken. Deze bedrijven creëren niet alleen essentiële banen in de toeristische sector, maar ook in de nauw verbonden sectoren zoals de landbouw, de visserij en de detailhandel. De toeristische sector draagt significant bij aan de economische groei en de algehele werkgelegenheid in de gehele regio, een bijdrage die zonder de aanwezigheid van deze levendige lokale bedrijven simpelweg niet mogelijk zou zijn.

De sociale impact: versterking van de gemeenschap

Naast de economische impact die zij genereren, hebben lokale bedrijven ook een significante sociale impact op de gemeenschap. Zij dragen bij aan de sociale cohesie, de lokale identiteit en het stimuleren van maatschappelijk verantwoord ondernemen.

Sociale cohesie

Lokale bedrijven dragen in belangrijke mate bij aan de sociale cohesie door het creëren van cruciale ontmoetingsplaatsen, het sponsoren van essentiële lokale evenementen en het structureel steunen van lokale goede doelen. De vertrouwde lokale kroeg, de gezellige buurtwinkel en de enthousiaste sportvereniging zijn allemaal belangrijke plekken waar mensen elkaar ontmoeten en waardevolle sociale contacten onderhouden. Door deze belangrijke initiatieven actief te steunen, dragen lokale bedrijven bij aan een sterke en onderling verbonden gemeenschap. Circa 80% van de lokale bedrijven is actief betrokken bij minstens één lokaal initiatief.

Identiteit en trots

Lokale bedrijven dragen in belangrijke mate bij aan het versterken van de lokale identiteit en de gemeenschapszin. Unieke lokale producten en diensten dragen bij aan het onderscheidend vermogen van een gemeenschap. Denk hierbij aan de herkenbare lokale specialiteiten, de ambachtelijke producten en de jaarlijkse regionale evenementen. Deze elementen dragen in belangrijke mate bij aan de unieke identiteit van de gemeenschap en versterken het gevoel van trots bij de inwoners.

Maatschappelijk verantwoord ondernemen

Lokale bedrijven zijn vaak meer gericht op maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO) en het stimuleren van duurzaamheid dan grotere bedrijven. Zij zijn vaak meer actief betrokken bij de lokale gemeenschap en voelen zich meer verantwoordelijk voor het welzijn van hun leefomgeving. Zij streven ernaar hun impact op het milieu te minimaliseren, steunen lokale initiatieven en bieden eerlijke arbeidsomstandigheden aan hun werknemers. Door deze verantwoordelijkheid te nemen dragen zij bij aan een duurzame en leefbare gemeenschap. Het percentage lokale bedrijven met een concreet MVO-beleid ligt 20% hoger dan bij multinationals.

Mentorschap en opleiding

Lokale bedrijven spelen een cruciale rol in het mentorschap van jongeren en het aanbieden van waardevolle stageplaatsen. Zij bieden jongeren de kans om praktijkervaring op te doen en vaardigheden te ontwikkelen die direct relevant zijn voor de arbeidsmarkt . Door deze kansen te bieden dragen zij bij aan de ontwikkeling van toekomstige arbeidskrachten en de duurzame versterking van de lokale economie . Dit zorgt er tevens voor dat de jeugd zich sterker verbonden voelt met de eigen gemeente. Circa 75% van de lokale bedrijven biedt jaarlijks stageplaatsen aan studenten.

Voorbeeld

Een lokale supermarkt organiseert jaarlijks een kerstactie waarbij klanten producten kunnen doneren aan de lokale voedselbank. Het bedrijf biedt tevens vrijwilligerswerk aan medewerkers om te helpen bij de voedselbank. Deze actie draagt niet alleen bij aan de vermindering van armoede in de gemeenschap, maar versterkt tevens de banden tussen het bedrijf, de betrokken medewerkers en de inwoners.

Uitdagingen en oplossingen

Ondanks hun vele voordelen worden lokale bedrijven geconfronteerd met verschillende uitdagingen. Het is cruciaal om deze uitdagingen te erkennen en praktische oplossingen te implementeren om lokale bedrijven effectief te ondersteunen.

Uitdagingen

Lokale bedrijven worden vaak geconfronteerd met hevige concurrentie van grotere bedrijven, beperkte toegang tot financiering, complexe en tijdrovende regelgeving en het aantrekken en behouden van toptalent. De concurrentie van grote ketens en dominante online retailers kan het moeilijk maken voor lokale bedrijven om te overleven en te floreren. Bovendien kan het lastig zijn voor lokale bedrijven om toegang te krijgen tot de benodigde financiering voor cruciale investeringen en duurzame groei. Complexe regelgeving vormt eveneens een significante belemmering, met name voor kleine bedrijven met beperkte middelen. Het aantrekken en behouden van talent is eveneens een grote uitdaging, aangezien grotere bedrijven vaak aantrekkelijkere salarissen en uitgebreide secundaire arbeidsvoorwaarden kunnen bieden.

Oplossingen

Er zijn verschillende oplossingen beschikbaar om lokale bedrijven te ondersteunen en hun concurrentiepositie te versterken. Dit vereist een gezamenlijke inspanning van de overheid, de lokale bedrijven zelf en de gehele gemeenschap.

  • Gerichte steun van de overheid: Lokaal beleid kan lokale bedrijven effectief ondersteunen door middel van gerichte subsidies, aantrekkelijke belastingvoordelen en het actief vereenvoudigen van complexe regelgeving.
  • Versterking van de samenwerking: Intensievere samenwerking tussen lokale bedrijven via lokale ondernemers verenigingen en professionele netwerken kan de concurrentiepositie aanzienlijk versterken en de uitwisseling van waardevolle kennis en expertise bevorderen.
  • Actieve stimulering van digitalisering: Lokale bedrijven kunnen significant profiteren van het omarmen van digitalisering om hun bereik te vergroten, hun operationele efficiëntie te verbeteren en de algehele klantervaring te optimaliseren.
  • Verhogen van de bewustwording: Het actief creëren van bewustwording bij consumenten over het belang van het steunen van lokale bedrijven kan de lokale economie stimuleren en bijdragen aan een veerkrachtige gemeenschap.

Gerichte steun van de overheid is essentieel. Lokale overheden kunnen lokale bedrijven faciliteren door het implementeren van gunstige regelingen en het stroomlijnen van procedures voor vergunningen. Daarnaast kan het verstrekken van subsidies en het aanbieden van belastingvoordelen lokale bedrijven een significante steun in de rug geven. Een betere samenwerking tussen lokale ondernemers is eveneens van groot belang. Door actief kennis te delen, gezamenlijk in te kopen en constructief samen te werken aan effectieve marketingcampagnes kunnen zij hun concurrentiepositie aanzienlijk versterken. Bovendien kunnen lokale bedrijven aanzienlijk profiteren van het omarmen van digitalisering. Een professionele website, doordachte social media marketing en geoptimaliseerde online verkoopkanalen kunnen hun bereik aanzienlijk vergroten en hen helpen om nieuwe klanten te werven. Ten slotte is het van cruciaal belang om consumenten bewust te maken van het belang van het structureel steunen van lokale bedrijven . Door lokaal te kopen, dragen consumenten direct bij aan de lokale economie en de werkgelegenheid in hun eigen gemeenschap.

Toekomstperspectief

De toekomst van lokale bedrijven wordt sterk beïnvloed door diverse trends en ontwikkelingen. Het is van groot belang dat lokale bedrijven zich proactief aanpassen aan deze veranderingen en nieuwe kansen met beide handen grijpen.

Trends

Enkele belangrijke trends zijn de toenemende vraag naar duurzame en lokaal geproduceerde producten, de groeiende populariteit van "shop local" bewegingen en de continue impact van geavanceerde technologie. Consumenten hechten steeds meer waarde aan duurzaamheid en willen graag precies weten waar hun producten vandaan komen. Actieve "shop local" bewegingen stimuleren consumenten om hun geld primair te besteden bij lokale bedrijven . Technologie biedt lokale bedrijven nieuwe mogelijkheden om hun producten en diensten effectiever te promoten en te verkopen. Zo zijn er in Nederland meer dan 14.000 webshops die zich specifiek richten op de verkoop van unieke lokale producten .

Innovatie

Lokale bedrijven kunnen innovatie stimuleren door actief in te spelen op deze trends en door continu nieuwe producten en diensten te ontwikkelen die perfect aansluiten bij de veranderende behoeften van de consument. Zij kunnen bijvoorbeeld investeren in duurzame productiemethoden, nauw samenwerken met lokale producenten en gebruik maken van social media om hun authentieke verhaal te vertellen. Zo kan een lokale ondernemer een innovatieve bezorgservice opzetten waarbij producten snel en efficiënt per fiets aan huis worden bezorgd.

Rol van de gemeenschap

De gemeenschap speelt een cruciale rol bij het steunen van lokale bedrijven en het creëren van een bloeiende lokale economie . Door actief lokaal te kopen, lokale evenementen te bezoeken en lokale bedrijven te promoten, kunnen consumenten direct bijdragen aan het succes van hun eigen gemeenschap. Het versterkt de band tussen de inwoners en de lokale ondernemers . Een levendige gemeenschap met sterke lokale bedrijven is aantrekkelijk voor nieuwe inwoners en stimuleert potentiële investeerders. Gemeenten kunnen inwoners nog beter bewust maken via doordachte campagnes, bijvoorbeeld met opvallende posters en advertenties in lokale nieuws bladen. Ook het belonen van lokale aankopen via een aantrekkelijk loyaliteitsprogramma kan een positief effect hebben.

Lokale bedrijven zijn essentieel voor de groei van de arbeidsmarkt en het algemene welzijn van de gemeenschap, niet alleen op dit moment, maar ook in de toekomst. Het is van groot belang dat we deze bedrijven blijven steunen en koesteren. De lokale economie en de gemeenschap zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Het structureel steunen van lokale bedrijven is dan ook een waardevolle investering in je eigen leefomgeving. Door bewust te kiezen voor lokale ondernemers draag je direct bij aan de creatie van banen , de versterking van de karakteristieke lokale identiteit en een duurzamere en veerkrachtigere economie . Elke euro die lokaal wordt besteed, maakt een significant verschil.